Khoa Học Công Nghệ

Lo hàng vào Mỹ bị làm khó

Phó Cục trưởng cục Quản lý cạnh tranh (Bộ Công Thương) Vũ Bá Phú cho biết, Nghị viện các Bang Washington và Louisiana vừa thông qua đạo luật “Vi phạm bản quyền sở hữu trí tuệ trong lĩnh vực công nghệ thông tin” (UCA) nhắm vào các hành vi cạnh tranh không lành mạnh bằng việc sử dụng phần mềm không bản quyền. Ông Phú cho rằng, với đạo luật này Mỹ sẽ yêu cầu các nhà xuất khẩu ở nước thứ 3 chấm dứt việc sử dụng phần mềm bất hợp pháp trong toàn bộ hoạt động kinh doanh từ hệ thống kế toán, kho bãi, vận chuyển... Tuy nhiên, điều đáng ngại theo ông Phú là đạo luật này có thể không dừng lại ở 2 bang Washington và Louisiana mà có thể mở rộng ra các bang khác của nước Mỹ và nhiều nước khác.

Lo ngại hơn, theo ông Phú, khi Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) áp dụng đạo luật này trong các vụ điều tra chống bán phá giá, DOC có thể cộng thêm các chi phí sản xuất thực tế (do DOC tính toán) do doanh nghiệp phải sử dụng các sản phẩm phần mềm có bản quyền (chi phí thiết kế, tiếp thị…) dẫn đến chi phí sản xuất sản phẩm bị đẩy lên cao, dẫn đến nguy cơ bị áp thuế chống bản phá giá hoặc biên độ phá giá cao hơn cho hàng Việt Nam.

Doanh nghiệp vẫn lơ mơ

Trong khi đó, liên tục trong thời gian gần đây, lực lượng chức năng Việt Nam đã liên tục phát hiện hàng loạt doanh nghiệp sử dụng phần mềm lậu, từ doanh nghiệp trong nước đến 100% vốn nước ngoài. Ông Phạm Xuân Phúc - Phó Chánh Thanh tra Bộ VH,TT và DL cho biết, từ đầu năm 2011 đến nay, cơ quan chức năng đã tiến hành thanh tra tại 50 doanh nghiệp, chủ yếu ở Hà Nội và TPHCM, với tổng số 2.000 máy tính. Hầu hết các doanh nghiệp này đều sử dụng phần mềm máy tính không hợp pháp, trị giá trên 500.000 USD. “Đáng lên án là tình trạng vi phạm bản quyền phần mềm máy tính còn khá phổ biến, nó không chỉ ở những doanh nghiệp của Việt Nam mà rất nhiều doanh nghiệp liên doanh và doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài” - ông Phúc nhìn nhận.

Số liệu từ Cục Quản lý Cạnh tranh, tỷ lệ vi phạm bản quyền phần mềm của Việt Nam trong những năm qua tuy giảm song vẫn còn rất cao (khoảng 83%). Giá thành của phần mềm lậu đôi khi chỉ bằng số lẻ của phần mềm chính hãng, vì vậy, nhiều doanh nghiệp tưởng rằng họ có thể tiết kiệm chi phí và cạnh tranh về giá với các doanh nghiệp sử dụng phần mềm hợp pháp.

Theo Luật Việt Nam, các doanh nghiệp và cá nhân bị phát hiện có vi phạm sở hữu trí tuệ có thể đối mặt  với khoản tiền phạt lên tới  500 triệu đồng. Tuy nhiên, thay vì đối mặt với các hậu quả này, Liên minh phần mềm doanh nghiệp (BSA) đã cho phép  người vi phạm  được xin lỗi công khai trên những tờ báo lớn và cam kết không bao giờ tái phạm.